Miśkać?

Bardzo ciekawi mnie pochodzenie nazwiska Miśkowiec. Skojarzenia od razu przychodzą na myśl (miś), ale czy trafne? Prosiłabym o wytłumaczenie pochodzenia tego nazwiska – pisze pani Anna z Bieszczad.

Pani Anno, Miśkowiec nie pochodzi od misia (niedźwiedzia albo człowieka grubego). Źródłosłów jest nieco skomplikowany. Nazwisko utworzone jest od podstawy mis-, jak w słowach misa, misić (kastrować), miesić (mieszać). Miśkać znaczyło w gwarze ‘zarabiać ciasto’ lub ‘przebierać nogami’.  Misiarzem lub miśkarzem zwano w dawnych wiekach człowieka kastrującego zwierzęta. Ale nie odżegnywałbym się od formy odimiennej od Michała (Misia). Miśkowców mamy dziś w Polsce 977.

Potomkowie Cypriana

Nazwisko Cupriak pochodzi od imienia Cyprian. Interesujące, że nazwisk od tego raczej rzadkiego imienia jest ponad 100 (są też np. Cupryjak, Cupryak i Cuprjak itd.). W zasobie 252 nazwiska Cupriak, mieszkają głównie w Grójcu, Rawie Mazowieckiej i Łodzi.

Szorstki lub ochrypły

Skąd pochodzi nazwisko Hajzral? Jego prawdopodobna etymologia jest niemiecka, od dawnego przymiotnika heis (heise), czyli szorstki, ochrypły. W zasobie 20 nazwisk.

Od matki

Nazwisko Matraj zawsze mnie ciekawiło ponieważ jest rzadkie – pisze Czytelnik. Chyba tylko jedna niezbyt  rozległa rodzina używa je w Polsce. Będąc na Węgrzech widziałem w książce telefonicznej długą listę z tym nazwiskiem. Również pasmo górskie w tym kraju posiada zbliżoną nazwę Matra. Wnioskuję że nazwisko to przywędrowało z Węgier.

W języku polskim to nazwisko wyprowadzamy od łacińskiego rzeczownika mater ‘matka’, które zaowocowało sporą grupą nazwisk. Niemniej może mieć Pan rację, gdyż nazwisko Mátra, Matrai jest u nas notowane jako pochodzące z Węgier. O pochodzeniu ostatecznie przesądzić może kwerenda genealogiczna. Nazywa się tak 119 Polaków, największa ich liczba mieszka w Tarnowie, Mielcu i okolicy. 

Silny pastuch?

Hajdul, od gwarowej nazwy hajda, jak nazywano pastucha w górach lub kogoś silnego. Może też od czasownika hajdać, czyli ‘kołysać, jeść powoli’, ewentualnie od staropolskiego gajda ‘dudy’. 132 nazwiska, spotykane przede wszystkim na zachodzie Polski.