piątek, 26 października 2012

Nita od nity

Rzeczownik nita, od którego pochodzi jedno z polskich nazwisk, funkcjonował w dawnej polszczyźnie przynajmniej w pięciu znaczeniach: 1. Ćwiek łączący metale. 2. Cyna do lutowania. 3. Blaszka złota albo srebrna. 4. Nica. 5. Nici kręcone (w gwarze) (podaję za Słownikiem odapelatywnych nazwisk Polaków Lucyny Tomczyk)”. W Słowniku języka polskiego (wyd. 2 z 1857 r.) Samuela Bogumiła Lindego znajdujemy też odniesienie  do niemieckiego słowa der Nietnagel, czyli ‘gwoźdź, który u drugiego końca się zanituje’. Nitabla to inaczej ‘gruby gwóźdź’, albo ‘ćwiek’. Linde nie wymienia wyrazu nita. W gwarze istniał też czasownik nitować w znaczeniu ‘wymiotować’.
Dziś nazwisko Nita nosi 2064 Polaków.